Bulgaristan seçimlerinde Hak ve Özgürlükler Hareketi “anahtar parti”
Bursa Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kader Özlem, gelecek ay Bulgaristan’da yapılacak erken genel seçimlerde, Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) partisinin “anahtar parti” rolünde olduğunu söyledi.
Bursa Uludağ Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Siyasi Tarih Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kader Özlem, Bulgaristan’da 2 Nisan’da yapılacak erken genel seçimlere ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Bulgaristan’da son iki yılda 5. genel seçimin yapılacağına dikkati çeken Özlem, ülkede istikrarsız bir siyasi yapının ve partiler arasında ciddi kutuplaşmanın olduğunu belirtti.
Doç. Dr. Özlem, “Halkın seçime katılımı çok düşük; yüzde 30’lar bandında. Bu durum, Bulgaristan’daki toplumun siyaset kurumuna olan güvensizliğini yansıtıyor. Yani sorunlarının siyaset yoluyla çözülebileceğine inanmıyor. Halkın siyaset kurumuna güçlü bir inancı yok. Aynı şekilde halkın ana gündemi siyaset değil, ekonomi daha ziyade.” dedi.
HÖH’nin kilit rolü
Özlem, Bulgaristan’daki siyasal sisteme hakim olan ana akım partilerin Batı yanlısı partiler olduğunu, ayrıca bunların Bulgaristan’ın NATO ve AB üyelik süreçlerinde de son derece etkili olduğunu ifade ederek partiler arasındaki görüş ayrılıklarının esasen Batı yanlısı partiler arasında kendini gösterdiğini kaydetti.
Seçimlerin Bulgaristan’daki Türk toplumunun geleceğine etkisine değinen Kader Özlem, HÖH partisinin seçimlerde genel olarak üçüncü parti olarak çıktığını ifade etti.
Özlem, “Ana akım iki partinin olduğu ve başa baş mücadele ettiğini düşünürseniz, HÖH, üçüncü parti olarak ‘anahtar parti’ rolünde oluyor. Dolayısıyla kilit durumunda bu çerçevede. Geçmişte önemli görevlerde bulunmuştu.” diye konuştu.
HÖH’nin, Türk oylarını daha çok domine eden, kontrol eden ana parti durumunda olduğunu vurgulayarak sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bulgaristan’daki Türkler açısından bu seçimlerin önemi, her şeyden önce Bulgaristan’daki diğer topluluklar gibi demokratik haktır. Aslında çok ciddi bir potansiyeli olan nüfus grubundan bahsediyoruz. Bu potansiyellerini harekete geçirmek suretiyle Bulgaristan siyasetinde çok daha etkin olabilirler. Meclisteki sandalye sayısını arttırabilirler. Eğer yekun olarak kendisini gösterirse ikinci parti olarak HÖH’nin çıkması olasıdır, olasılıklar dahilindedir. Bu, önemli bir nokta. Bu potansiyeli barındırıyor Bulgaristan’daki Türk toplumu.”
Türkiye’deki Bulgaristan vatandaşlarının oy kullanmasının önemi
Doç. Dr. Özlem, Bulgaristan’da 1 milyona yakın Müslüman Türk nüfusunun olduğunu ve Türkiye’de Bulgaristan seçimlerinde oy kullanabilme potansiyelini haiz, çifte vatandaş durumunda 440 bin kişinin olduğunu söyledi.
Bulgaristan’daki Türk toplumuna mensup olup Batı Avrupa ülkelerine 2001 sonrası dönemde göç eden büyük potansiyele sahip bir kitlenin olduğunu dile getiren Özlem, Almanya’da, Fransa’da, Belçika’da, İspanya’da ve İngiltere’de yaşayan Bulgaristan vatandaşı Türklerin olduğunu belirtti.
Özlem, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu açıdan bakıldığında aslında yelpaze potansiyel çok geniş. Eğer bu hak aktif bir şekilde kullanılırsa, sandığa gidip oy verme işlemi gerçekleştirmişse, bu Bulgaristan’daki sadece Türk toplumu için değil, Bulgaristan demokrasisi açısından da bir kazanım olacaktır. Bulgaristan’daki Türk toplumunun ülke siyasetinde etkin olabilmesi, anahtar rolünü sürdürmesi ve Bulgaristan’daki kronik sorunların çözülmesinin yanı sıra birtakım kazanımlar elde edebilmesi açısından seçime katılım, çok çok önemli. Türkiye’de Bulgaristan göçmenlerinin yoğun olarak yaşadığı yerlerde 130’a yakın sandık kurulmakta. Türkiye’de yaşayan bu toplumun seçimlere aktif bir şekilde katılımı hiç şüphesiz Bulgaristan’daki vekil sayısını arttıracaktır.”
Bulgaristan dışındaki Türk toplumunun seçimlere katılımının son derece önemli olduğunu vurgulayan Özlem, “Bulgaristan’daki Türklerin, Bulgaristan seçimlerine aktif bir şekilde katılması gerekiyor; vatandaşlık hakkına sahip Türklerin. Seçmenlere aktif katılım çağrısı yapıyorum. Gelecekleri için Bulgaristan demokrasisi için bu çok önemli.” ifadelerini kullandı.
Bulgaristan’da 2 Nisan’da erken genel seçimler yapılacak
Bulgaristan’da 2 Nisan’da yapılacak erken genel seçimler için kampanya 3 Mart’ta başlamıştı.
Sadece 3,5 aylık kısa ömürlü 48. Parlamentonun da hükümeti kuramaması nedeniyle Bulgaristan’da vatandaşlar son 2,5 yılda 5. kez sandık başına gidecek. Erken genel seçimlere, 21 siyasi parti ve koalisyon katılacak.
Siyasi partiler, aday listelerinin kaydını Merkez Seçim Komisyonunda yaptırdı. Böylece 21 parti ve koalisyonun pusula numaraları belirlendi.
HÖH partisi 13 numaralı pusulayla katılıyor
Üyelerinin çoğunluğunu Türk ve Müslümanların oluşturduğu HÖH 13 numaralı; eski komünist parti çizgisinde siyaset yürüten Bulgaristan Sosyalist Partisi (BSP) 1 numaralı pusulayla seçim yarışına katılacak.
Eski başbakanlardan Boyko Borisov’un lideri olduğu Bulgaristan’ın Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar (GERB) partisi 2 numaralı; Demokratik Bulgaristan-Değişime Devam (DB-PP) koalisyonu da 12 numaralı pusula ile seçime gidecek.
Seçimlerde Türkiye’de ve yurt dışında yaşayan Bulgaristan vatandaşları oy kullanabilecek.
Anketlere göre, HÖH partisinin, yeni parlamentonun 3. en büyük gücü olması öngörülüyor
Bulgaristan’da 240 üyeli son 4 parlamentonun, bir koalisyon hükümeti oluşturmak üzere uzlaşmaya varamaması vatandaşların da seçimlere katılım isteğini olumsuz etkiledi.
Kamuoyu araştırma şirketlerine göre, 2 Nisan’da yapılacak erken seçimlere de katılımın düşük olması bekleniyor. Anketler, en az 5 siyasi partinin yeni parlamentoda yer alacağını gösteriyor.
Gallup International’ın anketi, DB-PP koalisyonu ile GERB partisinin bu seçimde de en çok oyu alması beklenen partiler olacağını ortaya koyuyor.
Anketlere göre, HÖH partisinin, yeni parlamentonun 3. en büyük gücü olması öngörülüyor.
