RUBASAM, Rumeli mirası ‘Alaca Cami’ hatırasını Miniatürk’e taşıdı
Türkiye’nin tek minyatür müzesi “Miniaturk”te 2 Mart Cumartesi günü farklı bir heyecan yaşandı. Ku zey Makedonya Kalkandelen ilinde bulunan Osmanlı-Türk eseri olan ‘’ALACA CAMİİ’’ maketi yerini aldı.
Rumeli Balkan Stratejik Araştırmalar Merkezi (RUBASAM) Derneği öncülüğünde Osmanlının Balkanlarda bulunan önemli eserlerinden ‘’Alaca Camii’’ maket eseri çok sayıda davetlinin katılımıyla düzenlenen bir törenle ziyarete açıldı.
Açılışta; RUBASAM Başkanı Süheyl Çobanoğlu, “RUBASAM hakkında bilgi verdikten sonra; Bugün RUBASAM’ın ve destekçilerin katkıları ile imal edilen maketinin açılışını gerçekleştiriyoruz. Miniaturk’te Osmanlı-Türk eseri Alaca Camiinin 1/25 oranında ölçeklendirilmiş maketinin yurt dışı eserler bölümünde yer almasını sağladık. Miniaturk’te yer alan Balkanlardaki ecdadımızın eserinin maketi de bu anlamda kalıcı bir çalışma olarak gelecek nesillere bırakılmıştır. Bu aşamaya gelene değin emeği geçen herkese teşekkürlerimi iletiyorum. Bugün bizlerle birlikte olan değerli misafirlerimize de minnettarlığı sunuyorum” dedi.
Çobanoğlu’nun konuşmasının ardından, Proje sorumlusu RUBASAM Başkan Yardımcısı Hasan Hoşben ‘’Nadide bir eser olan, gidip ziyaret edenlerin büyülendiği Kalkandelen ‘’Alaca Camii’’nin Miniaturk’te yer almasından ötürü son derece mutluyum. Benim çocukluğum bu caminin etrafında geçti. Ama sonra biz o topraklardan göç ettik, bu geride bıraktığımız toprakların bir parçası burada sergilenmesini sağlamaktan çok mutluyuz, emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum” dedi.
Sonrasında sırasıyla, Kalkandelenler Derneği Bşk. Sadettin Tanseli, Makedonya Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu İdris Fazlioski, Makedonya Milletvekili Enes İbrahim birer konuşma gerçekleştirdiler.
Törende maketin yapımında emeği geçenlere teşekkür belgeleri takdim edildi. Maket açılışından sonra düzenlenen kokteylde ziyaretçiler Haliç ve Miniaturk panoraması eşliğinde sohbet etti.
RUBASAM yönetim kurulu üyesi Akademik üyesi; Doç. Dr. Neval Konuk Halaçoğlu Alaca Camii hakkında verdiği bilgide; ‘’Alaca(Paşa) Caminin, inşa tarihi konusunda farklı görüşler bulunmaktadır; 1495 veya 1675 yılı inşa tarihi olarak belirtilmektedir. Cami, iç ölçülere göre kare planlı ve kubbelidir. Duvar resimleri, geleneksel Türk duvar resimlerinden farklıdır. Caminin dört cephesi ve iç mekanları, fresco-seco tekniğiyle süslenmiştir. Harimde peygamber isimleri yer almaktadır. Kubbe yüzeyinde yapı ve natürmort tasvirleri bulunmaktadır. Kitabede Abdurrahman Paşa’nın 1833-34’te onarımdan sorumlu olduğu belirtilmektedir. Yapılan bu onarımla cami bugünkü eşsiz şekline kavuşmuştur. Batı XVII. Yüzyılda mimarî de , resimde, heykelde ilk önce İtalya barok sanatının daha sonrada Fransa Rokokosu sanatının etkisi ile Rönesans’tan sonra yeni akımları denemeye başlamıştır. Osmanlıda bu dönemde mimarîde barok sanatının etkileri görülse de en önemli değişikliği duvar resim sanatında görülür. Önce sivil mimarî sonra da dinî mimarî rokoko sanatının etkisi altında kalmış, yükselme döneminin minyatür sanatı terk edilerek üç boyutlu resim sanatı tercih edilmiştir. Dinî mimarî de kullanılan bu rokoko sanatı dinî inançların ve toplumsal değer yargılarının süzgecinden geçerek yeni bir stil ortaya çıkarılmış ve böylelikle Osmanlı Rokokosu doğmuştur. Bu yeni sanat akımı Anadolu ve Balkanlarda da kendini göstermiş olup, Makedonya Kalkandelen Alaca Camii dış ve iç duvar süslemeleriyle, süsleme çeşitliliğiyle, renk cümbüşüyle ve adeta tüm duvarlarının tamamıyla renklerle bezemesiyle türünün en önemli örneklerinden birisi olmuştur. Alaca Cami günümüze kadar her daim mimarî yapısından ziyade süslemeleriyle ön plana çıkmış ve bu özelliği ile UNESCO tarafından dünya kültür mirası listesine alınmıştır.’’ diye konuştu.
