Batı Trakya Türk heyeti AGİT Ek İnsani Boyut Toplantısı’nda
Batı Trakya Türk toplumunu temsilen Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF) ve Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği (BTAYTD), 22-23 Nisan 2024 tarihlerinde Avusturya’nın başkenti Viyana’da düzenlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Ek İnsani Boyut Toplantısı’na katıldı.
“Uluslararası İnsan Hakları Hukuku ve Uluslararası İnsancıl Hukukun Geliştirilmesinde ve Korunmasında Sivil Toplumun Rolü” başlıklı yılın ilk Ek İnsani Boyut Toplantısı’nda ABTTF’den K. Engin Soyyılmaz ve BTAYTD üyesi Kerem Abdurahimoğlu Batı Trakya Türk toplumunu temsil etti.
AGİT Malta Dönem Başkanlığı ve AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi (ODIHR) tarafından düzenlenen toplantıda sivil toplumun özellikle çatışma ve insani kriz zamanlarında uluslararası insan hakları hukuku ve uluslararası insancıl hukuk ihlallerinin belgelenmesindeki önemi ve AGİT bölgesindeki insan hakları savunucularının karşılaştığı önemli tehditler ve bu zorlukların onların güvenliği ve çalışmalarını etkili bir şekilde yürütme yetenekleri üzerindeki etkisi ele alındı.
İnsan hakları hukuku ihlallerinin izlenmesinde sivil toplumun rolü konulu oturumda söz alan BTAYTD, Yunanistan’ın isimlerinde “Türk” kelimesinin yer almasını gerekçe göstererek Batı Trakya Türk toplumunun dernekleri İskeçe Türk Birliği, Gümülcine Türk Gençler Birliği ve Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği’ni 40 yıl önce kapattığını belirterek, kayıt başvuruları reddedilen Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ve Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği ile kapatılan İskeçe Türk Birliği’nin yer aldığı Bekir Usta ve Diğer Dava Grubu ile ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının Yunanistan tarafından 16 yıldır uygulanmadığını kaydetti. Batı Trakya Türk toplumunun kimliğini reddetmenin ve derneklerini kapatmanın demokrasi ve insan haklarına hizmet etmeyeceğini not eden BTAYTD, AGİT Katılımcı Devletlerini Yunanistan’ı bahse konu AİHM kararlarını uygulaması için teşvik etmeye çağırdı.
İnsan hakları savunucularının ve sivil toplumun karşılaştığı zorluklar konulu oturumda konuşan ABTTF, Batı Trakya Türk toplumunun yaşadığı Yunanistan’da hukukun üstünlüğün son dönemde sistematik olarak ihlal edildiğine dikkat çekerek, bir ülkede AİHM kararlarının uygulanmasının hukukun üstünlüğü ilkesine saygının en önemli göstergelerden biri olmasına karşın Yunanistan’ın Batı Trakya Türk toplumunun dernekleri ile ilgili aleyhindeki üç kararı Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin tüm uyarılarına rağmen 16 yıldır ısrarla uygulamadığını kaydetti. Yunanistan’da Batı Trakya Türk toplumunun sivil toplum kuruluşları ve haklarını savunan temsilcilerinin sürekli baskı ve yıldırmaya maruz kaldığını ve damgalandığını belirten ABTTF, İskeçe Türk Birliği Başkanı Ozan Ahmetoğlu’na karşı açılan dava ve Gümülcine Seçilmiş Müftüsü İbrahim Şerif hakkında “makam gaspı” iddiasıyla bir kez daha soruşturma açılmasını örnek gösterdi. ABTTF, Yunanistan’ı Batı Trakya Türk toplumunun üç derneği ile ilgili AİHM kararlarını ivedilikle uygulamaya çağırırken, ODIHR’nin AB Komisyonu ve Avrupa Konseyi ile yakın iş birliği ve diyalog içerisinde Yunanistan’da hukukun üstünlüğünün durumunu yakından takip etmesini istedi.
Aynı oturumda konuşan BTAYTD, Yunan hükümetinin Batı Trakya Türk toplumuna karşı tecrit ve marjinalleştirme politikaları uyguladığını, kimliğini inkar ettiğini, seçilmiş müftülerini tanımadığını belirterek, Türk toplumuna mesnup insan hakları savunucularının cezai ve mali kovuşturmalara maruz kladığını ifade etti. BTAYTD, AGİT Katılımcı Devletlerini Yunanistan’ın Batı Trakya Türk toplumunun Türk kimliğini tanıması için teşvik etmeye çağırdı.
Her iki oturumunun sonunda yanıt hakkını kullanan Yunanistan, 1923 Lozan Antlaşması’na göre Trakya’da yalnızca Müslüman azınlık olduğu yönündeki resmi tezini tekrar ederek, Azınlık’ın örgütlenme özgürlüğüne saygı gösterildiğini ve ayrımcılık yaşamadığıni iddia etti.