Eğitimci Mümin, Osmanlı döneminde şair ve yazarların hayatlarını anlatıyor
Batı Trakya Trakyalı araştırmacı yazar ve eğitimci Mümin Mümin, “Osmanlı asırlarında, bugünkü Yunanistan sınırları içinde kalan şehirlerde yaşamış şair ve yazarların hayatları” başlıklı yazı dizisinde bu hafta o dönemde roman yazarı Aka Gündüz’ü anlatacak.
Aka GÜNDÜZ
Hayatı:
1885’de Katerin ( Katerini) Selânik bölgesinde doğmuş, 7 Kasım 1958 Ankara’da ölmüştür. XX. yüzyıl romancılarındandı. Asıl adı Edis Avni olan Aka Gündüz, ilk öğrenimini Serez ve Selanlik’te yaptı. 1896 – 1897 Yunan Harbi’nde babası binbaşı Kadri Bey’in savaşa gitmesi üzerine Eğrikapı’daki Sırp Rüştiyesi’ne geçti, sonra İstanbul’a gelerek Galatasaray İdadisi’nde, Edirne ve Kuleli Askeri İdadileri’nde, Harbiye’de okudu. Harbiye ikinci sınıfında iken hastalanınca okuldan ayrıldı, gittiği Paris’te hukuk ve güzel sanatlar öğrenimine başladı. İki buçuk yıl sonra okumasını yarıda bırakarak İstanbul’a döndü. Siyasi sürgün olarak Selânik’te ikamete memur edildi.1908’de Hareket Ordusu’nda gönüllü olarak İstanbul’a geldi, gazetecilik hayatına başladı. İstanbul’un işgalinde (1919) yazarlığına devam etti, uzun yıllar Ankara milletvekilliğinde bulundu (1932 – 1946)
Edebî kişiliği:
İlk yazısı “Pembe Gül” adlı şiir, Mecmua-i Edebiye’de 1900 yılında yayımlandı. Selânik’te 1905 yılında haftalık olarak yayımlanan “Çocuk Bahçesi” dergisinde 43 sayıda yazıları çıktı. 1911 yılında “Genç Kalemler” dergisinde milli edebiyat akımına katıldıktan sonra tanınmaya başlandı. Adana, İstanbul, İzmir ve Ankara’da çıkan 30 fazla gazete ve dergide çeşitli imzalar kullanarak yazarlık yaptı. En çok halk çevrelerinde, acılı kaderlere bağlı, sade, sıcak bir dille yazdığı romantik – realist, popüler romanlarıyla anıldı ve sevildi.
Eserlerinden Bazıları:
Şiir: Bozgun (1913).
Hikâye Kitapları: Türk Kalbi (1913), Kurbağacık (1919), Bu Toprağın Kızları (1927), Hayattan Hikâyeler (1928).
Oyunları: Muhterem Katil (1914), Yarım Osman (1933), Mavi Yıldırım (1934).
Romanları: Dikmen Yıldızı (1928), Odun Kokusu (1928), Tango Tango (1928), Bir Şoförün Gizli Defteri (1928), İki Süngü Arasında (1929), Aşkın Temizi (1937), Zekeriya Sofrası (1938), Mezar Kazıcılar (1939), Yayla Kızı (1940), Eğer Aşk (1946), Bir Kızın Masalı (1954)